Het loslaten van de covid maatregelen en de zoektocht naar meer duurzame
verpakkingen zorgt voor toenemende korten en grote prijsstijgingen in
verpakkingen van papier en karton. Stijgende energieprijzen als gevolg van de
economische groei kennen nu recordhoogten door de oorlog in Oekraïne. Het
resultaat is een enorme druk op grondstoffen en productiecapaciteit. Men zal
maatregelen moeten nemen om niet te vervallen in een Europese recessie.
Lokale productie is een belangrijk onderdeel van de oplossing. Ook in
verpakkingen. Op korte termijn ontkomen we echter niet aan een tekort aan
grondstoffen en grote prijsstijgingen.
Vraag nog steeds groter dan aanbod
Covid-maatregelen worden in steeds meer landen afgebouwd en op korte termijn geeft dit een extra stimulans aan de consumptie. De economie heeft zich nu al sneller dan gedacht hersteld. Leveranciers van papier- en karton grondstoffen hebben hun capaciteit van de volgende maanden al volledig uitverkocht. Om de te lage voorraadsituaties weg te werken wordt er veel extra besteld. In Europa is de vraag naar papier en karton op dit moment nog steeds beduidend groter dan het aanbod. Dat een deel van het aanbod verschoven is naar Azië wordt met niet zo veel woorden toegegeven maar het is een feit. De reflex om duurzamer te verpakken, zorgt voor een bijkomende opwaartse druk in de bestelhoeveelheden van papier- en karton verpakkingen. Naast de veel duurdere containers is er bovendien nog steeds een gebrek aan transporteurs en dat drijft mee de logistieke kosten op. De grote prijsstijgingen in verpakkingen gaan dus onverminderd verder.
Energieprijzen blijven stijgen
Nog voor de invasie van Rusland in Oekranië was de volatiliteit van energieprijzen al zeer hoog. De stevige aanwakkering van de economie, de plannen om energie groener te maken en de geopolitieke spanningen zorgden de voorbije maanden voor fikse prijsstijgingen van gas, olie en elektriciteit. In afwachting van de uitvoering van de European Green Deal, blijven de oude mechanismen in voege zoals de koppeling van de elektriciteitsprijs aan de prijsevolutie van gas. Ook hier zorgde een toegenomen vraag van huishoudens en bedrijven reeds voor een eerste piek in de energieprijzen. Producenten van papier en karton grondstoffen gebruiken, naast water, veel energie. Deze kosten worden dan ook al sinds het laatste kwartaal van afgelopen jaar meteen doorberekend. Ook verpakkingsproducenten zien de impact direct in de energiefacturen van hun machinepark en moeten deze doorrekenen in de prijzen van hun verpakkingen om het hoofd boven water te houden.
Korte – en lange termijn gevolgen van de oorlog in Ukraine
Europa koopt ongeveer 40% van zijn aardgas in Rusland. Door de vooruitzichten op een mogelijke verlaging van de import van Russisch gas breken de prijzen alle records. Hetzelfde geldt voor olieprijzen die nog nooit zo hoog geweest zijn. Elektriciteit volgt deze evolutie. De prijzen van hars bereiken eveneens prijsniveaus die nog nooit gezien zijn. De combinatie van deze factoren leidt tot prijsstijgingen in plastics van tientallen procenten. Wereldmerken en grote bedrijven zijn intussen bereid de hoogste prijzen te betalen voor verpakkingen. “Beter veel betalen en grondstoffen hebben dan zonder vallen” is de redenering. Dit, en de blijvende vraag naar alternatieven voor plastic, stuwt de verpakkingsprijzen verder naar boven. De oorlog zet ook de prijzen van andere sectoren in vuur en vlam. Palladium, graan, maïs, zonnebloemolie, aluminium en vele andere grondstofprijzen stijgen gigantisch. De inflatie leidt vervolgens tot hogere kosten voor het maken van verpakkingen. Grote prijsstijgingen in verpakkingen zijn dus onvermijdelijk.
Grote prijsstijgingen in verpakkingen
Dure transportkosten, langere leadtimes, hogere grondstofkosten en stijgende productiekosten zijn de perfecte cocktail voor nieuwe prijsverhogingen. Het voorbeeld van Pro-Gest, Italië’s leidende papierproducent, bewijst dat de situatie ernstig is. Negen machines van dit bedrijf worden stilgelegd uit overmacht. De opbrengsten wegen niet meer op tegen explosief gestegen gas- en elektriciteitsprijzen. Steeds meer leveranciers van papier en karton sturen maandelijks prijsverhogingen, leggen restricties op inzake beschikbare volumes en rekenen sinds januari hoge energietoeslagen door. Inflatie zorgt voor hogere kosten bij gezinnen. Op korte termijn verhoogt dit de vraag naar hogere lonen en een nieuwe druk op de kostprijs om verpakkingen te maken. Op middellange termijn krijgen we te kampen met dalende consumptie en komt het spook van recessie om de hoek kijken. Meer kosten, hogere loonlasten en tekorten aan grondstoffen gecombineerd met minder vertrouwen bij de consument zullen het ons erg lastig maken dit jaar.
Hoe nu verder?
Overheidsmaatregelen kunnen wat druk van de ketel halen en veel hangt af van het verloop van de oorlog. Na Frankrijk roepen nu ook andere landen op om het industriële apparaat in Europa te versterken. Nederland doet dit concreet en de verwachting is dat andere landen snel volgen. De huidige situatie zet heel duidelijk in de verf hoe afhankelijk we zijn van buitenlandse industriële productie. Om die terug te dringen dient er geïnvesteerd te worden in lokale industrie. Verpakkingen zijn al te lang beschouwd als een noodzakelijke kost. De goedkoopste oplossing kwam al te vaak uit verre landen. Deze crisis en de vraag naar meer duurzame oplossingen brengt het belang van lokaal produceren op de voorgrond. Verpakking moet niet langer als een kost maar als een herbruikbare grondstof beschouwd worden. Lokale productie is vandaag competitief met de prijzen uit het buitenland. Bijkomende voordelen zijn flexibiliteit en service. En zeker nu is het steunen van de eigen economie erg belangrijk en dat op de eerste plaats voor al die werknemers waarvoor het leven snel veel duurder wordt.
Wat kan je daar als klant mee doen voor je verpakkingen in papier en karton?
Hier onze tips in het licht van de actuele situatie:
o Plan langer op voorhand: analyseer en laat weten welke volumes ingepland moeten worden zodat zowel de grondstoffen als de nodige productiecapaciteit voorzien kan worden. Reken met minstens 1 kwartaal voorsprong en tracht eerder 2 kwartalen vooruit te denken inzake benodigde verpakkingen.
o Leg je volumes vast: denk mee en bepaal een strategie om binnen goede afspraken je volume, of een deel van je volume, te contracteren en desgewenst te stockeren want dat geeft zekerheid en laat ook toe om grotere commitments aan te gaan richting producenten.
o Communiceer veel meer: laat je klanten weten wat er aan de hand is en geef duidelijke informatie mee over het waarom van de hogere prijzen en de langere wachttijden. Maar doe vooral niet alsof er niets aan de hand is want dat is niet houdbaar.
o Wees flexibel: soms is een bepaalde kwaliteit gewoonweg niet beschikbaar. Kies dan wel voor een andere kwaliteit die misschien al op voorraad is en je verpakkingsprobleem snel kan oplossen.
o Koop lokaal: geef lokale productie de voorkeur en laat je niets wijs maken door leveranciers die zeggen dat ze lokaal produceren en dan alles uitbesteden ver weg van hier.
De situatie is nog nooit zo complex geweest. Ondanks langere wachttijden en hogere prijzen, slagen wij er nog steeds in om onze trouwe klanten te bevoorraden. Zeker als er afspraken zijn om te stockeren en tegelijkertijd op basis van onderling besproken prognoses de planning continu bij te sturen. We staan voor kwaliteit, service, duurzaamheid en flexibiliteit. Al is dat laatste momenteel wel de grootste uitdaging. Je kan er dus maar beter op voorbereid zijn om meer te betalen voor je verpakkingen en soms iets langer te wachten op je voedingsverpakkingen. A la guerre comme à la guerre … jammer genoeg.
